Rheilffyrdd Bychain
Pan nad yw'r tywydd ar ei orau, mae nifer o gyfleusterau dan do ar gael yn y canolfannau hamdden yn Eryri. Ymysg yr amrywiaeth o gyfleusterau sydd ar gael y mae pyllau nofio, cyrtiau sboncen, cyrtiau badminton, ystafelloedd ffitrwydd, waliau dringo a neuaddau chwaraeon. Yng Nghanolfan Hamdden y Pafiliwn yn Abermaw mae adran chwarae meddal ar gyfer plant dan 5 oed.
Rheilffordd Ffestiniog (© Rheilffordd Ffestiniog)
Rheilffordd yr Wyddfa
Agorwyd Rheilffordd yr Wyddfa, neu’r “trên bach” fel y’i gelwir yn lleol, i’r cyhoedd am y tro cyntaf yn ystod Pasg 1896. Rheilffordd fynyddig fach rhac a phiniwn ydyw sy’n seiliedig ar ddyfais a ddefnyddiwyd yn Alpau’r Swistir, a hi yw’r unig reilffordd rhac a phiniwn cyhoeddus yn y DU. Mae’n rhedeg 4.5 milltir o Lanberis i gopa’r Wyddfa, mynydd uchaf Cymru, ac yn atyniad twristaidd poblogaidd dros ben.
Amseroedd Gweithredu
Yn amodol ar y tywydd a’r amodau ar y ddaear, mae’r trenau’n rhedeg rhwng mis Mawrth a mis Hydref. Gall rhai amodau tywydd olygu nad yw hi’n bosib i drenau fynd yr holl ffordd i’r copa. Ewch i wefan Rheilffordd yr Wyddfa am ragor o wybodaeth.
Cyfeiriad: Rheilffordd yr Wyddfa, Llanberis, Gwynedd. LL55 4TY
Ffôn: 0844 493 8120
Ebost: info@snowdonrailway.co.uk
Gwefan: www.snowdonrailway.co.uk
Rheilffordd Llyn Padarn
Arferai’r rheilffordd hwn gludo llechi o chwarel lechi Dinorwig yn Llanberis i borthladd ger y Felinheli. Nid llechi’n unig gai eu cludo ar hyd y cledrau - roedd gan y chwarel ‘geir gwyllt’ er mwyn cludo rhai o’r chwarelwyr i’w gwaith ac yn ôl. Heddiw, mae Rheilffordd Llyn Padarn yn arwain am 2½ milltir ar hyd glan gogledd ddwyreiniol Llyn Padarn cyn dychwelyd yn ôl i Lanberis. Mae’r daith yn cynnig golygfeydd arbennig o Lyn Padarn a’r Wyddfa.
Cyfeiriad: Rheilffordd Llyn Padarn, Gilfach Ddu, Llanberis, Caernarfon, Gwynedd. LL55 4TY
Ffôn: 01286 870549
Ebost: info@lake-railway.co.uk
Gwefan: www.lake-railway.co.uk
Rheilffordd Talyllyn
Adeiladwyd y rheilffordd ym 1865 er mwyn cludo llechi o chwarel Bryn Eglwys, Abergynolwyn i Dywyn. O Dywyn, byddai’r llechi’n cael eu cludo ar hyd rheilffordd yr arfordir er mwyn cysylltu â’r rhwydwaith rheilffordd genedlaethol. Mae’r daith 7 milltir rhwng Tywyn a Nant Gwernol yn darparu golygfeydd bendigedig o dirwedd mwy esmwyth de orllewin y Parc Cenedlaethol.
Cyfeiriad: Rheilffordd Talyllyn, Wharf Station, Tywyn, Gwynedd. LL36 9EY
Ffôn: 01654 710472
Ebost: enquiries@talyllyn.co.uk
Gwefan: www.talyllyn.co.uk
Rheilffordd Llyn Tegid
Yn wahanol i nifer o reilffyrdd bychain eraill Eryri, nid i wasanaethu chwareli llechi y datblygwyd y rheilffordd hon, ond yn hytrach rhan o gangen hen reilffordd lled safonol y ‘Great Western’ o Riwabon i Abermaw ydyw. Er hyn, defnyddiwyd y rheilffordd i gludo llechi a chopr o weithfeydd yn ardal Dolgellau am gyfnod. Adeiladwyd Rheilffordd Llyn Tegid ar hyd rhan o hen wely’r hen reilffordd rhwng y Bala a Llanuwchllyn ac fe’i hagorwyd ym 1972. Mae’r rheilffordd sydd bellach yn un â chledrau cul yn arwain am 4½ milltir ar hyd glan Llyn Tegid gyda golygfeydd trawiadol o’r llyn a’r mynyddoedd o gwmpas.
Cyfeiriad: Rheilffordd Llyn Tegid, The Station, Llanuwchllyn, Gwynedd. LL23 7DD
Ffôn: 01678 540666
Ebost: balalake@btconnect.com
Gwefan: www.bala-lake-railway.co.uk
Rheilffordd Fairbourne
Rheilffordd fach iawn yw Rheilffordd Fairbourne sy’n arwain am 2 filltir o bentref y Friog gan fynd ar hyd y traeth hyd at ben y penrhyn, ble mae modd i gerddwyr ddal cwch i groesi aber y Fawddach i dref glan môr Abermaw. Mae’r rheilffordd wedi bod yn gwasanaethu o bentref y Friog i’r penrhyn ers 1895. Yn wreiddiol ar gyfer cario deunyddiau adeiladu, mae’r rheilffordd wedi bod yn cludo twristiaid am dros gan mlynedd.
Cyfeiriad: Rheilffordd Fairbourne, Ffordd y Traeth, Fairbourne, Y Friog. LL38 2EX
Ffôn: 01341 250362
Ebost: fairbourne.rail@btconnect.com
Gwefan: www.fairbournerailway.com
Rheilffordd Ffestiniog
Sefydlwyd y rheilffordd ym 1832 i gludo llechi o chwareli Blaenau Ffestiniog i borthladd Porthmadog. Mae’r rheilffordd yn 13½ milltir o hyd ac yn dringo 700 troedfedd uwch lefel y môr. Mae taith y trên yn arwain trwy amrywiaeth o dirwedd - o borfeydd gleision i goedlannau brodorol, heibio llynnoedd a rhaeadrau, trwy dwneli tywyll neu’n glynu at ochrau mynydd.
Cyfeiriad: Rheilffordd Ffestiniog, Gorsaf y Porthladd, Porthmadog, Gwynedd. LL49 9NF
Ffôn: 01766 516 000
Ebost: enquiries@ffwhr.com
Gwefan: www.ffestiniograilway.co.uk
Rheilffordd Eryri
Dyma reilffordd fwyaf newydd Eryri, sy’n rhedeg am 25 milltir rhwng Caernarfon a Phorthmadog. Mae’n dringo dros 650tr gan arwain heibio godre’r Wyddfa cyn gostwng yn igam ogam at bentref Beddgelert. Yna mae’n arwain trwy fwlch dramatig Aberglaslyn ac yna ymlaen i Borthmadog.
Cyfeiriad: Rheilffordd Eryri, Gorsaf y Porthladd, Porthmadog, Gwynedd. LL49 9NF
Ffôn: 01766 516 000
Ebost: enquiries@ffwhr.com
Gwefan: www.festrail.co.uk
Header image - Morfa Harlech (© Crown copyright (2014) Visit Wales)
